भक्तपुर,  अनन्तलिङ्गेश्वर नगरपालिका, दधिकोट र सिरुटारको सङ्गमस्थलमा रहेको प्रसिद्ध चरखण्डी मन्दिरमा आज बिहान ३ बजेदेखि नै स्नान गर्नेको घुइँचो लागेको छ ।

आज चरखण्डी महादेव मन्दिरको कुण्डमा नुहाएर चरखण्डेश्वर महादेवको पूजा गरे शरीरका सबै रोग नाश भई पुण्य प्राप्त हुने जनविश्वास छ ।

सिकारीले मारेको भँगेरा चरखण्डीको पोखरीमा डुब्दा पुनःजीवित बनेको किंबदन्ती रहेको स्थानीय संस्कृतकर्मी एवम् अनुसन्धानकर्ता रत्न सायमीले जानकारी दिनुभयो ।

यहाँको कुण्डमा नुहाए जिउमा खटिरा, दागलगायत छालासम्बन्धी रोगबाट मुक्ति मिल्ने बूढापाकाको भनाइ छ ।

यता सिरुटार र ललितपुरको टीकाथली गाविस जोड्ने दोभानस्थित गुप्तेश्वर महादेव मन्दिरमा पनि मेला लागेको छ । यहाँ गुप्तेश्वर महादेव मन्दिर व्यवस्थापन समितिले सञ्चालनमा ल्याएको जात्रा अन्तर्गत गणेशको खट जात्रा गरिएको छ । यहाँबाट सुरु भएको खट जात्रा बालकोट र सिरुटारका विभिन्न ठाउँको परिक्रममा गरी पुनःमन्दिर परिसरमै आएर समापन गरिएको छ ।

त्यसैगरी सुडालमा दुईवटा खट सहितको जात्रा सञ्चालन गरिएको छ । खटलाई विभिन्न टोलको परिक्रमा गराई बाजागाजाका साथ पूजा गरेर जात्रा मनाइएको छ । त्यसैगरी कुटञ्जेको सुशील भैरवमा आज बिहानैदेखि खट जात्राका साथ मेला लागेको छ ।

बालकुमारी मन्दिरको डबलीमा राखिएको विष्णुवीरसहितको देवगणलाई स्थानीय बासिन्दाले पूजा गरेपछि विष्णुवीरलाई सुङ्गाटोलबाट पाङ्गु टोलमा लैजाँदा नेवारी परम्परा अनुरूप मान्छे मर्दा बजाइने सिं बाजा बजाउँदै लाने प्रचलन रहेको स्थानीयवासी श्रीकृष्ण प्रजापतिले जानकारी दिनुभयो ।

विष्णुवीरलाई कुनै पनि भूतप्रेतले छुन नसकोस् भनी उक्त बाजा बजाउने गरिएको छ । जात्रामा मलामी जाँदा झँ टोपी फुकालेर जाने परम्परा अहिलेसम्म छ ।

त्यस्तै सिद्धिकालीका साथै अन्य विभिन्न देवगण थिमीको हात्ती महाङ्काल, कुमाननी, तुलाननी हुँदै जात्रा चपाचो पु¥याई स्वङ्गापुरको दुना फल्चा परिक्रमा गराई भुलाँखेल हुँदै चपाचो सिद्धिकालीको आफ्नै स्थानमा विराजमान गराइएको छ ।

त्यसैगरी विष्णुवीर, दक्षिण बाराही, बालकुमारी लगायत अन्य देवगणलाई सिन्दुर चढाई आआफ्ना स्थानमा विराजमान गराएपछि आजको जात्रा विसर्जन गरिने परम्परा छ । बालकुमारी मन्दिरभित्र वर्ष दिनसम्म कपाल नकाटेका पाँच कुमारलाई भोजन गराई बालकुमारीमा योमरी जात्रा मनाइएको छ ।

बालकुमारी र दक्षिणबाराही जात्रा

वैशाख १ गते राति ३ बजेदेखि सुरु भएको बालकुमारी तथा दक्षिण बाराहीे जात्रा आज बिहान सम्पन्न भएको छ । यसलाई चान्हेसिया अर्थात् रात्रिको जात्रा पनि भन्ने गरिन्छ । मध्यपुरथिमीका बासिन्दाले मनाउने उक्त जात्रामा राति बालकुमारीलाई थिमिको लायकु दरबारबाट जात्रा गरी बालकुमारी मन्दिरमा ल्याएर विराजमान गराई चान्हेसिया जात्रा सुरु गरिएको थियो ।

चान्हेसिया जात्रामा सर्वप्रथम दिगुटोलस्थित दिगुभैरवलाई आचाजु कर्माचार्यका घरबाट लायकुमा ल्याइन्छ । त्यसपछि तलेजुबाट बालकुमारीलाई ढकीमा राखेर कपडाले छोपी लायकु अगाडि ल्याइएर जात्रा मनाइन्छ । त्यसपछि भने खटमा राखी बालकुमारी मन्दिरमा विराजमान गराइन्छ ।